Μετά απο την έντονη δραστηριότητα στον κήπο την άνοιξη και το καλοκαίρι δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι ο κήπος τους και τα χρώματα αυτού τελείωσαν με το πέρας του καλοκαιριού. Όχι δεν τελειώσε τίποτα ακόμα πάρτε τα εργαλεία του κήπου και πάμε για Φθινοπωρινά φυτά!
Χρυσάνθεμο
Το χρυσάνθεμο είναι ιθαγενές φυτό της Κίνας και της Ιαπωνίας καλλιεργείται εδώ και 2000 χρόνια, στην Ευρώπη εισάχθηκαν φυτά από Ολλανδία, Γαλλία, Αγγλία μετά το 1688. Είναι ένα ημιξυλώδες φυτό με ύψος 25-125cm,φύλλα έλλοβα και άνθη σε κεφαλή.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες ανάλογα τον τύπο της ανθικής κεφαλής (άνθος), το χρώμα του άνθους, το μέγεθος του άνθους, την εποχή άνθησης, την εμπορική χρήση και τέλος την αντίδραση τους στη φωτοπερίοδο.
Ας δούμε στην συνέχεια κάποια από τα σχήματα της ανθικής κεφαλής
Σχήμα σφαιρικό με τα ανθίδια γυρισμένα προς τα μέσα.
Σχήμα αντανακλώμενο με τα ανθίδια γυρισμένα προς τα έξω.
Ανθίδια γυρισμένα προς τα μέσα και έξω.
Απλό ή μονό άνθος
Ανεμόνη
Μικρό σφαιρικό
Ημισφαιρικό
Το χρώμα του άνθος μπορεί να είναι λευκό, κρεμ, κίτρινο, ρόδινο, σομών, κόκκινο, πορφυρό και άλλα χρώματα. Το μέγεθος του άνθος ανάλογα το είδος μπορεί να είναι μεγάλο διαμέτρου > 10cm, μεσαίο 5-10cm και μικρό <5cm.
Το κατάλληλο λίπασμα για το χρυσάνθεμο είναι το 11-15-15 ή το 20-20-20 το οποίο εφαρμόζεται συνήθως σε ξηρή μορφή σχεδόν κάθε 2 εβδομάδες εναλλάξ με νιτρικό κάλι.
Κορυφολόγημα χρυσάνθεμου.
Για ποιο λόγο κάνουμε κορυφολόγημα στο χρυσάνθεμο;
Αυξάνουμε τα ανθοφόρα στελέχη στο φυτό
Καθορίζει την εποχή άνθησης
Πότε είναι η κατάλληλη εποχή κορυφολογήματος;
Η εποχή κορυφολογήματος γίνεται μετά τη φύτευση όταν το φυτό αρχίσει να αναπτύσσει νέα φύλλα. Συγκεκριμένα όταν η φύτευση γίνει τον Δεκέμβριο-Ιανουάριο το κορυφολογήμα γίνεται 4 εβδομάδες μετά τη φύτευση, όταν η φύτευση γίνει Φεβρουάριο-Απρίλιο ή 15 Αυγούστου-Νοέμβριο το κορυφολόγημα γίνεται 3 εβδομάδες μετά τη φύτευση και τέλος όταν η φύτευση γίνει Μάϊο-15 Αυγούστου το κορυφολόγημα γίνεται 2 εβδομάδες μετά τη φύτευση.
Ποιοι τύποι κορυφολογήματος υπάρχουν και ποια τα κριτήρια επιλογής;
Υπάρχουν 3 τύποι κορυφολογήματος:
Ελαφρό κορυφολόγημα 1-2,5cm, δημιουργεί πολλούς πλάγιους βλαστούς και σε γρήγορο χρόνο.
Αυστηρό κορυφολόγημα >2,5cm, συνίσταται μόνο σε ταλαιπωρημένα φυτά επειδή μειώνει πολύ την φυλλική επιφάνεια και η εκβλάστηση νέων βλαστών καθυστερεί.
Πολύ ελαφρό κορυφολόγημα<1cm (τσίμπημα), δεν αφαιρείται φύλλο αλλά υπάρχει κίνδυνος ανομοιομορφίας.
Τροφοπενίες (έλλειψη λιπάσματος και ιχνοστοιχείων)
Έλλειψη Ν&S: Όταν από το χρυσάνθεμο λείπει το άζωτο και το θείο συνήθως παρατηρείται μικροφυλλία, κίτρινα φύλλα στη βάση, ξυλοποιημένοι βλαστοί και κόκκινες κηλίδες κάτω από τα φύλλα.
Έλλειψη P: Γκρι φύλλωμα, σταματάει η ανάπτυξη βλαστών και μικροφυλλία
Έλλειψη K: Χλώρωση στην περιφέρεια των φύλλων της βάσης που εξελίσσεται σε νέκρωση σε ολόκληρο το φύλλο
Φυσιολογικές ανωμαλίες:
Καχεκτική ανάπτυξη: προσβολή φυτού από ιούς, υπερβολική λίπανση ή ελλιπή, κακή στράγγιση και νηματώδεις.
Τυφλοί βλαστοί: Πολύ ζωηρή βλάστηση ή κανονική βλάστηση αλλά χωρίς ταξιανθία που μπορεί να οφείλεται σε αυστηρό κορυφολόγημα, χαμηλές θερμοκρασίες ή εντομολογικές προσβολές.
Χλώρωση: Χλώρωση παρατηρείται από υπερλίπανση, κακό αερισμό ρίζας και από υψηλή συγκέντρωση διαλυτών αλάτων.
Εγκαύματα: Λόγω υψηλών θερμοκρασιών το καλοκαίρι, γιαυτό το λόγο συνίσταται η σκίαση μόλις εμφανιστεί το χρώμα. Μοιάζουν με προσβολή από βοτρύτη με την διαφορά ότι ο βοτρύτης συνήθως προσβάλει τις κορυφές των γηραιότερων πετάλων ενώ τα εγκαύματα εμφανίζονται συνήθως στα νεότερα πέταλα.
Κυκλάμινο
Το κυκλάμινο είναι αυτοφυές σε Ελλάδα, Παλαιστίνη, και Μικρά Ασία, έχουν περιγραφεί περίπου 24 είδη κυκλάμινου, γενικά το καλοκαίρι το φυτό είναι σε λήθαργο. Αναπτύσσεται με τις πρώτες βροχές και την πτώση της θερμοκρασίας. Με τα υβρίδια έχουν επιτευχθεί μεγαλύτερα άνθη, έντονα χρώματα, διπλά άνθη, ποικιλίες με άρωμα και mini ποικιλίες.
Το λίπασμα που χρειάζεται το κυκλάμινο είναι το 20-20-20 ή το 20-10-20 κάθε 3 εβδομάδες, αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι η έλλειψη Κ οδηγεί σε ευπάθεια του φυτού στα παθογόνα όπως και ο κακός αερισμός.
Οι ανθοφόροι οφθαλμοί εμφανίζονται στις μασχάλες του 6ου-7ουφύλλου, και η ανθοφορία συνήθως παρατηρείται όταν τα φύλλα είναι σε αριθμό περίπου 35. Κάθε άνθος του φυτού έχει διάρκεια 1 μήνα εφόσον συντηρείται σωστά, δηλαδή να ποτίζεται περίπου 2 φορές την εβδομάδα σε φωτεινή θέση. Προσοχή! Το πότισμα στο κυκλάμινο πρέπει να μην ξεχαστεί, γιατί αν προκληθεί μάρανση του φυτού από νερό το κυκλάμινο κιτρινίζει σε 24-36h.
Και ένα μυστικό…
Μπορείτε να διατηρήσετε δρεπτά άνθοι κυκλάμινου από ποικιλίες με μακριά στελέχη εώς δυο εμδομάδες εφόσον κοπούν από πολύ χαμηλά (κοντά στον κόνδυλο) και μετά τοποθετηθούν σε νερό με 5% ζάχαρη + 25 ppm Ag(NO3)2.
Απο τα 24 είδη κυκλάμινου που υπάρχουν θα παρουσιαστούν τα 5 πιο γνωστά στην Ελλάδα
Περσικό κυκλάμινο (Cyclamen persicum)
Κισσόφυλλο κυκλάμινο (Cyclamen heredifolium)
Κυκλάμινο κυπριακό (Cyclamen cyprium)
Γραικό κυκλάμινο (Cyclamen graecum)
Κρητικό κυλάμινο (Cyclamen creticum)
Εχθροί και ασθένειες
Το κυκλάμινο προσβάλλεται από ακάρεα (προκαλούν καρούλιασμα, μεταχρωματισμό και σκλήρυνση φύλλων και ανθέων), αφίδες (προκαλούν ζαρώματα και παραμορφώσεις) θρίπες (προκαλούν άσπρα ασημί και καφέ στίγματα), σκνίπες εδάφους (που προσβάλουν το ριζικό σύστημα), Βοτρύτης (σήψη λαιμού), αδρομυκώσεις (μαράνσεις και χλωρώσεις, σηψιρριζίες και ιώσεις.
Το πιο συχνό παθογόνο που προσβάλει το κυκλάμινο και θέλει προσοχή είναι ο βοτρύτης, συνήθως τον συναντάμε σε φυτά που δεν έχουν καλό αερισμό. Τα συμπτώματα συνήθως εντοπίζονται στον λαιμό, στα κατώτερα φύλλα και στα ανθικά στελέχη. Σχετικές φωτογραφίες απο κυκλάμινα με βοτρύτη θα βρείτε παρακάτω.
Συμπτώματα στο άνθος
Συμπτώματα στο λαιμό του φυτού
Χαρακτηριστικές κηλίδες στα φύλλα
Για να προστατεύσουμε τα φυτά απο βοτρύτη συνίσταται η εφαρμογή θειικού χαλκού ή γαλαζόπετρας με ριζοπότισμα με αναλογία 1 κουταλιά του γλυκού σε 2 λίτρα νερού, προσοχή επειδή ο θειικός χαλκός είναι φυτοτοξικός αποφεύγουμε το ψέκασμα με αυτή τη μορφή χαλκού.
Πηγές άρθρου
Σημειώσεις απο το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αρθογράφος
Ζαραϊδώνης Εμμανουήλ (Υποψήφιος Διδάκτωρ Γ.Π.Α)
Comments